De Kustschool in Cadzand is geopend!

De lessen op de Kustschool in Cadzand zijn van start gegaan! De school is ontstaan door een fusie van vier basisscholen in het krimpgebied (Retranchement, Cadzand, Zuidzande en Nieuwvliet). De school heeft een nieuwe manier van lesgeven en wil flexibele schoolvakanties aanbieden.

Thematisch onderwijs

Kinderen van nul tot twaalf jaar volgen op de Kustschool een voor Zeeland nieuwe vorm van onderwijs. Dat onderwijs heet International Primary Curriculum, oftewel IPC. Er wordt zelfstandig gewerkt rond thema’s waar alle vakken in verweven zijn. Zo leren ze samenhang  zien en denken vanuit verschillende invalshoeken terwijl alle traditionele vakken de revue passeren. Er wordt een aantal weken met een thema gewerkt en daar zijn verschillende opdrachten aan verbonden.

Op de website van IPC Nederland is op een kaart te zien waar de scholen staan die de manier van onderwijzen gebruiken. Dat zijn er inmiddels al heel wat, maar in Zeeland blijft het nog beperkt tot één bolletje, in West-Zeeuws-Vlaanderen. Directeur Barbara Beulens: ,,IPC past het best bij hoe we willen dat kinderen leren.” Dus niet: we beginnen vandaag allemaal op bladzijde drie van het lesboek, maar: wat gaan we leren deze week en hoe gaan we dat het beste doen. Kinderen krijgen op hetzelfde moment een instructie van de leerkracht maar mogen vervolgens zelf kijken welke opdracht ze als eerste willen doen. ,,Die ruimte geeft ze de mogelijkheid om na te denken over wat ze gaan doen en wat ze bijvoorbeeld lastig vinden.”

Grens tussen school en kinderopvang bestaat niet

De ramen zitten bij elke groep op ooghoogte. Zo is vanuit de centrale ruimte te zien dat een juf een balletje naar een groepje leerlingen gooit. Wie het vangt, mag een vraag beantwoorden. Voor de kleinsten bevinden de doorkijkjes zich dicht bij de grond. Bij de ruimte van de kleuters en de startgroepen voor peuters is er nog iets bijzonders aan de hand. De twee lokalen lopen in elkaar over en de kinderen werken met hetzelfde thema. De leerkrachten en pedagogen van de kinderopvang werken samen. Ook worden kinderen van nul tot twee jaar opgevangen in Cadzand en er is buitenschoolse opvang. Op hun eigen niveau gaan ze mee met de visie van de school, door het gebruik van thema's. De grens tussen school en kinderopvang bestaat kortom niet meer: iedereen gaat naar De Kustschool. Beulens: ,,Als je naar een kind kijkt, zie je ook een ononderbroken ontwikkelingslijn.”

Voor de kinderopvang is de samenwerking ook bijzonder, vertelt Barry Haerens, unitmanager van Kinderopvang Zeeuws-Vlaanderen. ,,We hebben op meerdere plekken een intensieve samenwerking met scholen, maar hier zit de startgroep voor peuters vast aan groep één. We zijn vijf ochtenden per week intensief met elkaar bezig.”  Dat gaat vanzelf, merkt juf Tiffany Hoste. ,,De kinderen hebben samen het thema ‘huis en thuis’ en gaan er direct in mee.” Zo mogen de peuters een huis vouwen en de kleuters doen een stapje extra: zij vouwen een huis met een raam en een deur. ,,Maar de peuters kunnen ook een stapje extra zetten als ze dat willen.” De ruimtes zijn bewust zo ingedeeld dat kinderen zelfredzaamheid leren en zelfstandig aan de slag kunnen: ze kunnen zelf knutselspullen verzamelen en ze kunnen overal bij: de blauwe keuken heeft een extra opstapje voor de kleinsten. 

Het gebouw is het sluitstuk van jaren hard werken, vertelt afzwaaiend directeur Kees Moelker. Hij was van begin af aan betrokken bij De Kustschool. Dat begon met de samenwerking van de scholen in Zuidzande, Nieuwvliet, Cadzand en Retranchement.   ,,Op 1 oktober 2010 hebben we de Samenwerking Scholen West opgericht. Met als doel om kwalitatief, duurzaam en bereikbaar onderwijs in de streek te houden, met het oog op krimp.” Toen ontstond het idee voor De Kustschool. ,,Toen dat idee er op hoofdlijnen stond, zijn we in gesprek gegaan met ouders. Drie intensieve avonden.” ‘Doen’, zei het merendeel van de ouders. Kees: ,,We hebben nu 68 leerlingen.” Daarmee is de school bestand tegen krimp. ,,We hebben risico’s omgezet in een kans.” De scholen van Cadzand en Retranchement fuseerden als eerste stap met elkaar en daarna de scholen van Zuidzande en Nieuwvliet. ,,Met als focus één school per augustus 2019.” Escalda begon in het schooljaar 2016-2017 al met het thematisch onderwijs op de twee overgebleven scholen in Cadzand en Zuidzande. Er werd toen ook een werkgroep opgericht die bestaat uit vertegenwoordigers van leerkrachten, schoolbegeleidingsdienst, Kinderopvang Zeeuws-Vlaanderen en ouders.

Flexibele vakanties

,,De ouders zijn ambassadeurs voor onze school”, zegt directeur Beulens. Niet alleen ouders die in de buurt van de school wonen, kiezen voor De Kustschool. Er komen ook kinderen uit Schoondijke, Breskens, Sint Anna Ter Muiden en Sluis. Annemarie Pera uit Sluis zit sinds anderhalf jaar in de werkgroep. ,,Ik ben bewust op zoek gegaan naar een school die iets minder traditioneel is en waarbij de betrokkenheid van ouders groot is. Je krijgt de kans om mee te denken.”  Een bijkomend voordeel zijn de flexibele vakanties die De Kustschool aan wil bieden. In het toeristische West-Zeeuws-Vlaanderen zijn er veel mensen die het juist in de zomer en in schoolvakanties druk hebben op hun werk en geen vrij kunnen nemen. De Kustschool haakt daar op in. Beulens: ,,We willen volgend jaar beginnen met de flexibele vakanties en een soort pilot draaien.”  Er wordt momenteel onderzocht wat er kan, binnen de landelijke regels en qua bezetting. ,,Daarin zijn we nog niet volledig vrij, maar we willen meer keuzeruimte geven aan ouders door een aantal weken flexibel in te zetten, waaruit ze kunnen kiezen.” 

De kinderopvang denkt ook mee met ouders die een eigen zaak of baan in de toeristische sector hebben. Vanaf mei 2020 wil de kinderopvangorganisatie zaterdagopvang op De Kustschool aanbieden, net zoals dat al gebeurt op de locatie van de kinderopvang in Oostburg. Barry Haerens: ,,We horen dat er behoefte aan is in Cadzand en dat sluit aan bij de gedachte van De Kustschool.” 

Avontuur

Er staat de komende jaren nog een heleboel te gebeuren, maar dan staat Kees Moelker niet meer aan het roer van de school. Hij gaat met pensioen en heeft onlangs het stokje officieel overgedragen aan Barbara Beulens. Hij kijkt met plezier terug op de afgelopen jaren.  ,,Ik kon hier blijven ontwikkelen.” Ook zijn idee van wat belangrijk is voor kinderen, ziet hij verwezenlijkt in de school. ,,Dat is het belangrijkste, mooier kan ik het niet wensen.”  Beulens ziet de komende jaren als een avontuur, waar een mooi fundament voor is gelegd.  Ze werkte de afgelopen jaren voor RPCZ, adviesbureau voor onderwijs en kindcentra, en kwam op scholen door heel Zeeland en Zuidwest-Nederland. ,,Ik was overal op scholen bezig met ontwikkelen, maar altijd voor korte momenten. Hier ligt iets waarvan ik denk: ‘wauw.’ Mijn oud-collega’s van RPCZ zijn ook nieuwsgierig naar wat De Kustschool betekent voor de rest van het onderwijs in Zeeland.”

Ook op het Zwin College in Oostburg wordt De Kustschool met belangstelling gevolgd, weet Beulens. De eerste lichting Kustschool-leerlingen is dit schooljaar namelijk naar de brugklas gegaan. ,,Er is altijd een terugkoppeling vanuit het voortgezet onderwijs naar de basisscholen, maar voor ons is dat nu zeker interessant. Omdat we niet sec geschiedenis of aardrijkskunde aanbieden. Het is spannend hoe kinderen dat oppakken in het voortgezet onderwijs.” 

Bron: PZC